“De maagdelijke moeder”

Moederkruid – Tanacetum parthenium (Chrysanthemum parthenium / Pyrethrum parthenium) (Feverfew)

Het moet een eer zijn voor alle moeders, dat er een plant naar hen vernoemd is! Moederkruid  is de naam. Deze plant is voor de moeder met een gelukkig gezinnetje, ook voor die moeder die altijd overhoop ligt met haar kinderen, ook voor die moeder die haar kind verloren is, voor de moeder die haar kind niet ziet, voor de moeder wiens kind iets aangedaan is, voor de moeder die te arm is om haar kind te geven wat die nodig heeft, voor de moeder die geen moeder had willen worden, voor de overleden moeder, voor de alleenstaande moeder, voor de moeder die vergeten is dat ze moeder is, voor de jonge moeder, voor de moeder met het lege nest, en alle andere moeders die in hun eigen situatie hard moeten werken alleen al om het feit te dragen dat ze moeder zijn, maar ook  voor iedereen die een moeder heeft (gehad).

In de bloesemremedie, waar de bloesem krachten overbrengt, geeft Moederkruid u ‘geloof’ mee. Moederkruid helpt u te ontsnappen aan de onnodige haast van dezer dagen en geeft u rust. Moederkruid laat opgekropte stress wegzakken en laat u weer verbinding met de aard van de aarde maken, door u te aarden. Moederkruid helpt u om, ondanks alle problemen, toch te geloven in pure liefde. Die liefde bestaat. De ingewikkeldheid van het bestaan legt mensen soms een blinddoek voor. Sta open en ontvang de rust van Moederkruid.

Het Moederkruid is ook mooi in uiterlijk vanwege zijn helder wit met gele bloemetjes. De vergelijking met Gewone margriet Leucanthemum vulgare is snel gemaakt. Het grootste verschil is in het blad te vinden, die bij Moederkruid ronde lobben heeft.

De bloeiwijze is ook wel anders. De bloemen van Moederkruid vormen gezamenlijk een horizontaal plat bloemtapijt op ongeveer een halve meter hoogte, wat een bijzonder en werkelijk anders effect geeft dan bij Margriet of Madeliefje Bellis perennis of Kamille Matricaria. De plant wordt ook wel ‘Hemdsknoopjes’ genoemd vanwege het effect van dit tapijtje (op hoogte). De hemdsknoopjes bloeien van juni tot september, maar worden ook wel eens ‘Kalverogen’ genoemd.

Het geslacht Wormkruid Tanacetum, waar Moederkruid toe behoort, is door de tijd heen ook vaak op plantenwetenschappelijk vlak in wisselwerking getreden met de geslachten van Margriet Leucanthemum en ook met de Chrysanten Chrysanthemum. Ooit behoorden zelfs alle drie de geslachten tot één groot geslacht, genaamd Chrysanthemum sensu lato. Het is de naamgeving die telkens met de tijd mee veranderd, niet de planten zelf. De naamgeving is natuurlijk afhankelijk van gemeenschappelijke overeenkomsten binnen een geslacht of een familie. Moederkruid behoort tot de Composietenfamilie Asteraceae.

De geslachtsnaam Tanacetum betekent ‘Wormhout’. De naam stamt uit Romeinse tijden, waarin de planten uit het geslacht bekend stonden om hun ontwormingskracht, maar dit geld voornamelijk voor de andere leden, zoals Balsemwormkruid Tanacetum balsamita. Als volksnaam is in het verleden toch ook wel de naam ‘wormzaad’ gebruikt voor Moederkruid.

In Engeland is de naam ook vanuit een medicinale eigenschap ontstaan. De naam Feverfew is afgeleid van het Latijnse ‘febrifugia’, wat ‘vluchten voor koorts’ betekent. De Latijnse soortnaam parthenos betekent in het Grieks ‘maagdelijke dochter’, ‘jonkvrouw’ en ‘meid’. Nadat een aantal naamgevingsdeskundigen een onderzoek hadden ingesteld zijn ze erop uit gekomen dat deze naam waarschijnlijk bedacht is om aan de maagdelijk witte kleur van de lintbloemen uitdrukking te geven.

Dit maagdelijke Moederkruid is ontzettend geliefd bij bijen en mensen. Mensen handelen zelfs in de planten. De plant kan in elk type tuingrond wel wortelen en bloeien, bovendien leven ze meerdere jaren dus dat scheelt ook weer werk. U herkent de cultivars doordat ze vaak een lichtere en geelachtige kleur over de groene plantendelen hebben hangen. Er zijn ook cultivars die sterk in uiterlijk anders zijn. Zo is er een cultivar met enkel lintvormige bloemen, genaamd Tanacetum parthenium “plenum” en een cultivar met enkel buisbloemen genaamd Tanacetum parthenium ”fistulosum”.

Mensen hebben Moederkruid al eeuwenlang in cultivering vanwege allerlei eigenschappen. Dit is ook de oorzaak ervan dat de plant in Nederland terecht is gekomen. Nu komt Moederkruid ook in Nederland in de wilde natuur voor en plant zichzelf hier op eigen kracht al eeuwenlang voort. Oorspronkelijk komt Moederkruid uit Klein-Azië en Zuidoost-Europa.

In het wild zoekt Moederkruid graag een plekje op waar ammoniak te vinden is of steen. Aangezien verstedelijking en tegelijkertijd een verstening  de laatste decennia explosief toeneemt, duikt moederkruid tegenwoordig (2013) juist vaker op dan, pakweg dertig jaar geleden. Moederkruid zit in een toenemende trend. Grijze gebouwen trekken dit mooie plantje aan, maar ook juist in die stedelijke tuinen kan zij haar tuilvormige bloeiwijze uiten. De plant is ook langs heggen te vinden, tussen het puin, in bermen en op muren.

Ondanks het feit dat dit plantje weinig problemen heeft met de mens, en in het verleden zeer veel gedaan heeft voor de mens, kijkt de mens er tegenwoordig vaak naar alsof het onkruid is. Dat terwijl de hulp van Moederkruid aan de mens echt geen overbodige hulp geweest. Hier volgt een uitleg…

Moederkruid is van oudsher een artsenijplant (geneesmiddel). Het zijn de bovengrondse delen die functioneel zijn. Ten eerste heeft Moederkruid een speciale medicinale waarde voor moeders. Moederkruidthee kan een geboorte bespoedigen bij zwangere vrouwen, indien nodig. Het is daarom sterk af te raden om in wat voor vorm dan ook, Moederkruid te gaan gebruiken als u nog zwanger bent en het kind er niet vroegtijdig uit wil werken.

Vroeger kon een geboorte zo’n ernstige aanslag op de moeder zijn dat zij nogal eens overleed aan allerlei bijeffecten van de baring. Moederkruid hielp de moeder te overleven en was werkzaam tegen die complicaties, zoals bijvoorbeeld kraamvrouwenkoorts.

Het opsommen van alle medicinale werkingen zou een heel langdradig verhaal worden. Zonder alle werkingen op te noemen krijgt u nu toch een indicatie mee van de waarde.

Moederkruid helpt ontstekingen te remmen, verlicht pijn!, boosheid en depressie. Om u gezond te houden helpt Moederkruid u in slaap en te relaxen in het algemeen. Het kruid helpt gifstoffen af te drijven, slijm uit de longen en overtollige warmte eveneens. Duizeligheid kan verholpen worden met het kruid en verkoudheid is ook te verhelpen ermee. Moederkruid werkt bloeddrukverlagend en kan ook oorsuizen behandelen.

Moederkruidthee van de bloemetjes is werkzaam tegen histamine, waardoor hooikoorts tegengewerkt kan worden. Ook gewone koorts kan verminderd worden. De werking tegen migraine en hoofdpijn in het algemeen wordt ook tegenwoordig nog uitermate gewaardeerd. Het wordt verholpen door gewoon op de blaadjes te kauwen, dan komt de stof Parthenolide vrij en helpt u. Deze methode wordt niet aangeraden omdat er zweertjes in de mond ontstaan. Het eten van de plant als voeding is dan ook nooit populair geworden. Het smaakt ook vies en bitter.

De groene blaadjes ruiken ook sterk! De geur is een beetje te vergelijken met de riekende bloemetjes van Echte kamille Matricaria chamomilla, maar het is een veel onaangenamere en zuurdere variant op die geur.

Door de groene blaadjes vooraf even te wokken kunnen de zweertjes ook voorkomen worden. Maak er niet een al te grote feestmaaltijd van, want het kruid bevat ook allerlei gifstoffen die in hoge dosis zeer onaangename dingen kunnen veroorzaken. U kunt aan smaakverlies gaan lijden, veel pijn leiden en uw mond en lippen kunnen gaan opzwellen. Er zijn vrouwen die voor dit laatste betalen en zich laten opensnijden maar ik verzeker u, dit is niet een handige manier. Drie geroerbakte blaadjes per dag bij de maaltijd kan elke migrainelijder voldoende helpen.

Te veel Moederkruid kan ook leiden tot misselijkheid, braken, diarree, winderigheid en buikpijn. Terwijl een beetje de eetlust kan verbeteren.

Uitwendig werkt Moederkruid tegen insectensteken en puisten. U kunt uzelf met een verdunde tinctuur insmeren om insecten van te voren al op afstand te houden. U moet wel altijd oppassen bij elke aanraking met Moederkruid. Er zijn mensen die meteen een rode huid krijgen bij aanraking en dan bent u gevoelig voor een bepaalde stof en dat is niet goed.

Moederkruid werkt ook nog tegen resultanten van een vertraagde leverfunctie, zoals lusteloosheid en helpt bij malaria. In gedroogde variant en verpulverd kan Moederkruid in de wijn of in kokend water gegooid worden. Als u zich hysterisch voelt of gewoon erg droevig, dan helpt het, maar dan moet u het wel de gehele dag af en toe drinken tussen uw hysterische gedrag door.

U heeft nu het overgrote aandeel aan geneeskracht van de plant ontdekt. Hier kan nog aan toegevoegd worden dat Moederkruid medicinaal gezien aan het sterrenbeeld Kreeft verbonden is. Een dergelijke verbinding met sterrenbeelden doet aan magie denken. Over de magie rondom Moederkruid valt ook wel wat te zeggen.

In de magische wereld is Moederkruid verbonden met de planeet Venus, het element water en, tegenstrijdig lijkend, is het mannelijk geslacht eraan te verbinden. Er zit een beschermende magie in de plant. In zijn beschermingsbereik liggen voornamelijk op de loer liggende ongelukken, verkoudheden en griepjes. Door Moederkruid bij u te dragen, heeft u de krachtige bescherming van een man en de zorgzame bescherming van een moeder tegelijk!